Η απειλή του νέου κορωναϊού μας που φέρει το όνομα SARS–Covid-2 και προκαλεί την ασθένεια COVID-19, μας αναγκάζει να είμαστε στα σπίτια μας αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να μας αναγκάσει να χάσουμε την πίστη μας στον Θεό μας και την αγάπη μας προς τον συνάνθρωπο. Το αντίθετο πρέπει να συμβεί. Θα πρέπει ν’ αντιμετωπίζουμε κάθε εμπόδιο στην καθημερινή μας πορεία με τέτοιο τρόπο που και η πίστη μας και η αγάπη μας, ως παιδιά του Θεού, να αυξάνουν.
Όταν συμβαίνουν τέτοια γεγονότα που έχουν παγκόσμια εμβέλεια και χαρακτήρα δυσάρεστο και επικίνδυνο για την ασφάλεια και τη ζωή μας, όπως είναι οι πανδημίες, συγκεκριμένα ερωτήματα και προβληματισμοί δημιουργούνται μέσα στο νου μας και ταράζουν την καρδιά μας. Ερωτήματα όπως:
- Γιατί επιτρέπει ο Θεός αυτήν την πανδημία αφού είναι παντοδύναμος και θα μπορούσε να την εμποδίσει;
- Επιτρέπει, άραγε, ο Θεός τα δικά Του παιδιά να προσβληθούν από τον επικίνδυνο ιό και μάλιστα να πεθάνουν; Αν ναι, γιατί δεν τα προστατεύει αφού μπορεί;
- Είναι αυτή η πανδημία ένα σημάδι των εσχάτων καιρών;
- Είναι αυτή η πανδημία μια κρίση του Θεού;
- Πώς πρέπει ν’ αντιμετωπίζουμε τέτοιες καταστάσεις ως παιδιά του Θεού;
- Τι λέει η Αγία Γραφή για τις πανδημίες;
Αυτά λοιπόν είναι μερικά από τα ερωτηματικά που μας απασχολούν. Θα επιδιώξουμε σ’ αυτή τη σειρά των άρθρων να φτάσουμε στις απαντήσεις που πιστεύουμε πως βασίζονται στην Αγία Γραφή και βεβαίως στην κοινή λογική που ο Θεός έχει δώσει σε όλους μας.
Αρχικά θα διατυπώσουμε μια αλήθεια που πηγάζει από την Αγία Γραφή. Η αρρώστια, γενικώς, είναι ένα από τα στοιχεία φθοράς ενός αμαρτωλού κόσμου. Καθώς ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο με τη δυνατότητα να κάνει ηθικές επιλογές, επιτρέπει την εκδήλωση των συνεπειών αυτών των επιλογών. Η ανυπακοή των πρωτοπλάστων έμπασε τον θάνατο στον κόσμο μας. Έτσι, οι αρρώστιες είναι αναπόφευκτο στοιχείο φθοράς της ανθρώπινης ζωής μας εδώ στη γη.
Είναι προφανές, πως η παρούσα κατάσταση κάπως μας ανησυχεί και μας κάνει να δυσανασχετούμε. Είναι πρώτη φορά που βρισκόμαστε εμείς σε τέτοια κατάσταση. Ίσως, όμως, και να την θεωρούμε τραγική. Μπορεί να είναι τραγική από την άποψη ότι είναι πιθανό να πεθάνουν πολλοί άνθρωποι. Δεν είναι όμως τόσο τραγική όσο ήταν κάποιες άλλες πανδημίες που η ανθρωπότητα υπέστη στο παρελθόν. Είναι καλό να ρίξουμε μια σύντομη ματιά σε κάποιες μεγάλες πανδημίες της ιστορίας του κόσμου μας. Μάλιστα, αυτόν τον καιρό του αποκλεισμού στα σπίτια μας, είναι ωφέλιμο να πληροφορηθούμε σχετικά γεγονότα από την ιστορία του κόσμου μας, όπου μεγάλες πανδημίες έπληξαν την ανθρωπότητα. Έτσι, θα μπορέσουμε να κάνουμε και μια σύγκριση με την παρούσα πανδημία και θα ευχαριστήσουμε τον Θεό για τα πλεονεκτήματα που απολαμβάνουμε στην δική μας εποχή. Υπάρχει η τάση μεταξύ των πιστών του Χριστού, να δίνουμε στον εαυτό μας και ο ένας στον άλλον μια γενική και αόριστη παρηγοριά, διαλέγοντας πρόχειρα κάποια βιβλικά εδάφια, ενώ δεν αντιμετωπίζουμε ούτε τα ερωτηματικά μας, ούτε τους φόβους μας. Μάλιστα, σπεύδουμε να πούμε πως εμείς δεν φοβόμαστε τίποτα γιατί έχουμε μαζί μας τον Κύριο. Τούτο το τελευταίο θα το σχολιάσουμε προς το τέλος της μελέτης αυτής.
Μεγάλες πανδημίες του παρελθόντος1
(1) Ο λοιμός της Αθήνας (430 π.Χ.) Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, αποδεκάτισε την πόλη του Περικλή σκοτώνοντας το 1/3 των κατοίκων. Η εξήγηση τι προκάλεσε τον θάνατο χιλιάδων Αθηναίων εξακολουθεί να προβληματίζει τους επιστήμονες. Η Αθήνα δεν μπόρεσε να ανακάμψει πλήρως από την πανδημία. Ο λοιμός αποτέλεσε έναν από τους κομβικότερους παράγοντες που συντέλεσαν στην ήττα των Αθηναίων στον Πελοποννησιακό και στην παρακμή της Αθηναϊκής δημοκρατίας.
(2) Η πανούκλα του Ιουστινιανού (542 μ.Χ.) Ήταν μια από τις μεγαλύτερες πληγές στο ιστορία, καθώς πενήντα μόνο χρόνια από την πρώτη εκδήλωση της πανούκλας, 25-100 εκατομμύρια είχαν χάσει τη ζωή τους.
(3) Ο Μαύρος θάνατος του Μεσαίωνα (1348-1353) Η επιδημία πανούκλας του Μεσαίωνα αποτέλεσε ίσως τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή στην ιστορία. Κύριοι φορείς και υπεύθυνοι της εξάπλωσης ήταν οι αρουραίοι που φώλιαζαν στα έγκατα των πλοίων που μετέφεραν σιτηρά. Η πιο καταστροφική στιγμή της πανδημίας ήταν η τετραετία 1347-1351, που σύμφωνα με εκτιμήσεις ξεκλήρισε τα 2/3 του πληθυσμού της Ευρώπης. Ο «Μαύρος Θάνατος» προκάλεσε τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων από οποιοδήποτε άλλο γεγονός στην ιστορία. Χαρακτηριστικά έλεγαν ότι σε κάποιες περιοχές οι επιζώντες δεν ήταν αρκετοί για να θάψουν τους νεκρούς.
(4) Η τρίτη πανδημία πανούκλας (1850) Συνολικά, 12 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Το θετικό ήταν ότι χάρη στην απεγνωσμένη πάλη των γιατρών να θεραπεύσουν τη νόσο, αναπτύχθηκε η επιστημονική γνώση που θα απέτρεπε δια παντός την επανεμφάνισή της.
(5) Η «ισπανική γρίπη» (1918-1919) Η ασθένεια προκλήθηκε από μετάλλαξη του ιού Η1Ν1 και είχε τα συμπτώματα μιας κοινής γρίπης. Αρχικά οι γιατροί δεν κατάλαβαν ότι είχαν να κάνουν με μια φονική πανδημία και δεν πρότειναν κανένα προληπτικό μέτρο. Σημαντικό χαρακτηριστικό της ασθένειας ήταν ότι μόλυνε κυρίως νεαρά άτομα, τα οποία συνήθως δεν περιλαμβάνονται στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Πολλά από τα άτομα που προσβάλλονταν από τη γρίπη, πέθαιναν μέσα ένα 24ωρο. Στη μεγάλη θνησιμότητα συντελούσαν και οι ιατρικές συνθήκες της εποχής, καθώς δεν υπήρχαν αντιβιοτικά, ούτε κατάλληλοι χώροι νοσηλείας. Οι περισσότεροι που έχαναν τη ζωή τους είχαν πάθει λοίμωξη του αναπνευστικού εξαιτίας της γρίπης. Η ισπανική γρίπη εξαφανίστηκε ξαφνικά το 1919. Η διάρκεια της ήταν μόλις 18 μήνες. Ήταν όμως αρκετοί για να εξοντώσουν 20 με 40 εκατομμύρια ανθρώπους, καθώς με τα μέσα και τις πηγές της εποχής είναι δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια ο αριθμός.
(6) HIV/AIDS (1981-σήμερα)
Οι πρώτες περιπτώσεις του HIV/AIDS καταγράφηκαν το 1981, όμως η νόσος εξακολουθεί και σήμερα να προκαλεί απώλειες ζωών. Από το 1981, 75 εκατ. άνθρωποι ήταν φορείς του HIV και περίπου 32 εκατ. έχασαν τη ζωή τους.
(7) Πρόσφατες/Σύγχρονες επιδημίες/πανδημίες
• SARS (2002-2003)
• Η Γρίπη των χοίρων ή H1N1 (2009 – 2010)
• MERS (2012)
• Έμπολα (2014 – 2016)
• Κορωναϊός (2019-20)
Όταν έχουμε τα παραπάνω κατά νου, είμαστε ευγνώμονες στον Θεό γιατί τη χρονική αυτή περίοδο, η επιστήμη έχει κάνει εντυπωσιακή πρόοδο μέσα στο έλεος του Θεού. Οι ανθρώπινες κοινωνίες έχουν αφυπνιστεί αρκετά ως προς την ανάγκη της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση των επιδημιών και των πανδημιών, χωρίς βεβαίως αυτά να σημαίνουν ότι οι μολυσματικές ασθένειες δεν εξακολουθούν ν’ απειλούν την ανθρώπινη ζωή. Η διαφορά όμως αντιμετώπισης, σήμερα, και έναν μόλις αιώνα πριν, είναι τεράστια. Είναι άλλο πράγμα να πεθαίνεις αβοήθητος στο δρόμο, με πόνους και πληγές και άλλο να βρίσκεσαι σε ένα σύγχρονο νοσοκομείο ή σε μια Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Είναι άλλο πράγμα να βλέπεις τον έναν πίσω από τον άλλον να πεθαίνει και να διερωτάσαι μήπως οι ζωντανοί θα είναι λιγότεροι από τους νεκρούς, αν οι ζωντανοί θα μπορούν να θάψουν τους νεκρούς, και άλλο να καταλαβαίνεις πως όπου να ’ναι η διασπορά του ιού θα περιοριστεί σημαντικά και σε λίγο καιρό θα τελειώσει.
Κι εδώ είναι ένα σημείο άξιο προσοχής. Ως πιστοί του Χριστού οφείλουμε να προσευχόμαστε για τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό σε όλον τον κόσμο που δίνουν τιτάνια μάχη να καλύψουν τις ανάγκες όλων των νοσηλευομένων. Να προσευχόμαστε για τις κυβερνήσεις των χωρών, ο Θεός να τους δώσει τη σοφία και τη σύνεση που χρειάζονται ώστε να πράξουν με τρόπο που θα αναχαιτιστεί και θα ελεγχθεί αποτελεσματικά η διασπορά του ιού. Ας μην υποτιμήσουμε αυτά τα ζητήματα. Συνηθίζουμε να λέμε πως ο Θεός θα μπορούσε με μια κίνηση, εν ριπή οφθαλμού, να εξαφανίσει αυτόν τον ιό απ’ όλη τη γη. Το γεγονός ότι δεν το κάνει, σημαίνει πως όλη αυτή η ανθρώπινη προσπάθεια προφύλαξης και θεραπείας πρέπει να γίνει. Βεβαίως και προσευχόμαστε για το σωτήριο έλεος του Θεού πάνω στην ανθρωπότητα, αλλά το ζήτημα του τι κάνει ο Θεός με την ανθρωπότητα είναι πολυσύνθετο.
Ο Θεός, ο Νόμος Του και η μολυσματική αρρώστια
Ας έρθουμε στο σημείο αυτό στον λόγο του Θεού, να δούμε κάποιες συγκεκριμένες και σχετικές με το θέμα μας αλήθειες. Λευιτικό, κεφάλαιο 13.
1 Ο Κύριος έδωσε στον Μωυσή και στον Ααρών τις ακόλουθες οδηγίες:
2 Αν κάποιος παρουσιάσει στο δέρμα του ένα πρήξιμο, εξάνθημα ή κηλίδα, που μπορεί να εξελιχθεί σε πληγή λέπρας, αυτός πρέπει να οδηγηθεί στον Ααρών, τον ιερέα, ή σ’ έναν από τους γιους του, τους ιερείς.
3 Ο ιερέας θα εξετάσει την πληγή στο δέρμα· κι αν οι τρίχες της έχουν γίνει άσπρες και η επιφάνειά της φαίνεται βαθύτερη από την επιφάνεια του γύρω δέρματος, τότε πρόκειται για πληγή λέπρας. Ο ιερέας θα τον χαρακτηρίσει ακάθαρτο.
4 Αν όμως η κηλίδα είναι άσπρη, η επιφάνειά της δεν είναι βαθύτερη από το γύρω δέρμα και οι τρίχες δεν έχουν ασπρίσει, τότε ο ιερέας πρέπει να απομονώσει τον άρρωστο για εφτά μέρες.
5 Την έβδομη μέρα θα τον εξετάσει πάλι· κι αν διαπιστώσει ότι η πληγή έμεινε στάσιμη και δεν απλώθηκε στο δέρμα, τότε θα τον απομονώσει άλλες εφτά μέρες.
6 Την έβδομη μέρα, ο ιερέας θα τον εξετάσει για δεύτερη φορά· κι αν βρει ότι η πληγή ξεράθηκε και δεν απλώθηκε στο δέρμα, τότε θα τον κρίνει καθαρό. Ήταν ένα απλό εξάνθημα. Ο άρρωστος θα πλύνει τα ρούχα του και θα είναι καθαρός.
7 Αν εξάλλου το εξάνθημα έχει απλωθεί πάνω στο δέρμα, αφού ο ασθενής είχε επισκεφθεί τον ιερέα για να τον κρίνει καθαρό, τότε θα παρουσιαστεί σ’ αυτόν εκ νέου.
8 Ο ιερέας θα τον εξετάσει· κι αν βρει ότι το εξάνθημα έχει απλωθεί στο δέρμα, τότε θα τον κρίνει ακάθαρτο. Πρόκειται για λέπρα.
9 Αν σε κάποιον παρουσιαστεί πληγή λέπρας, θα οδηγηθεί στον ιερέα,
10 ο οποίος θα τον εξετάσει· κι αν βρει ότι υπάρχει στο δέρμα άσπρο πρήξιμο που έχει κάνει και τις τρίχες άσπρες, και ότι υπάρχει ίχνος ανοιχτής πληγής στο πρήξιμο,
11 τότε πρόκειται για χρόνια λέπρα στο δέρμα του. Ο ιερέας θα τον κρίνει ακάθαρτο αλλά δεν θα τον απομονώσει, γιατί είναι πλέον εμφανώς ακάθαρτος.
12 Αν όμως η λέπρα είναι απλωμένη πάνω σ’ όλη την επιφάνεια του δέρματος απ’ το κεφάλι ως τα πόδια, όπου κι αν τον κοιτάξει ο ιερέας,
13 τότε θα τον εξετάσει· κι αν βρει ότι πράγματι είναι έτσι, θα τον κρίνει καθαρό, γιατί έχει γίνει πια ολόκληρος άσπρος.
14 Την ημέρα όμως που θα εμφανιστεί κάποια ανοιχτή πληγή, θα είναι ακάθαρτος.
15 Ο ιερέας θα εξετάσει αυτή την πληγή και θα τον κρίνει ακάθαρτο. Η ανοιχτή πληγή είναι ακάθαρτη· πρόκειται για λέπρα.
16 Αν όμως η ανοιχτή πληγή ξαναγίνει άσπρη, τότε ο ασθενής πρέπει να πάει πάλι στον ιερέα.
17 Εκείνος θα τον εξετάσει και, αν βρει ότι η πληγή έγινε άσπρη, τότε θα κρίνει τον άρρωστο καθαρό. Είναι καθαρός.
18 Αν κάποιος έχει στο δέρμα του ένα σπυρί που έχει θεραπευτεί
19 και έπειτα στο μέρος του σπυριού παρουσιαστεί άσπρο πρήξιμο ή ασπροκόκκινη κηλίδα, τότε αυτός θα παρουσιαστεί στον ιερέα.
20 Εκείνος θα τον εξετάσει και αν δει ότι η επιφάνεια της κηλίδας είναι βαθύτερη από αυτήν του γύρω δέρματος και ότι οι τρίχες της έγιναν άσπρες, θα τον κρίνει ακάθαρτο. Πρόκειται για λέπρα, που εκδηλώθηκε στην ουλή του σπυριού.
21 Αν όμως ο ιερέας δει ότι δεν υπάρχουν άσπρες τρίχες στην κηλίδα, ότι δεν είναι πιο βαθιά από το γύρω δέρμα και ότι έχει γίνει ανοιχτόχρωμη, θα τον απομονώσει για εφτά μέρες.
22 Αν η κηλίδα έχει απλωθεί πολύ πάνω στο δέρμα, ο ιερέας θα τον κρίνει ακάθαρτο· πρόκειται για λέπρα.
23 Αν όμως η κηλίδα μένει στάσιμη και δεν απλώνεται, τότε είναι ουλή σπυριού και ο ιερέας θα τον κρίνει καθαρό.
Και λίγο παρακάτω:
45 Ο λεπρός πρέπει να φοράει σκισμένα ρούχα, να μην έχει κάλυμμα στο κεφάλι, να σκεπάζει το κάτω μέρος του προσώπου του και να φωνάζει «ακάθαρτος, ακάθαρτος!»
46 Όσον καιρό διαρκεί η αρρώστια του, θα θεωρείται ακάθαρτος και θα ζει μακριά από τους άλλους· η κατοικία του θα είναι έξω από το στρατόπεδο.
Ο καθαρισμός του λεπρού
Λευιτικό 14:1 Ο Κύριος είπε στο Μωυσή
2 ποιος θα είναι ο κανονισμός σχετικά με τον καθαρισμό του λεπρού: Την ημέρα που θα είναι ν’ ανακηρυχθεί καθαρός, θα τον φέρουν μπροστά στον ιερέα.
3 Ο ιερέας θα βγει έξω από το στρατόπεδο και θα τον εξετάσει. Αν ο λεπρός έχει θεραπευθεί από τη λέπρα,
4 ο ιερέας θα διατάξει να φέρουν γι’ αυτόν δύο ζωντανά καθαρά πουλιά, ξύλο κέδρου, κόκκινη κλωστή και ύσσωπο.
5 Έπειτα ο ιερέας θα διατάξει να σφάξουν το ένα πουλί πάνω σε πήλινο δοχείο που περιέχει νερό πηγής.
6 Θα πάρει το ζωντανό πουλί, το ξύλο του κέδρου, την κόκκινη κλωστή και τον ύσσωπο, και θα τα βουτήξει μαζί με το ζωντανό πουλί στο αίμα του πουλιού που σφάχτηκε πάνω από το νερό της πηγής.
7 Θα ραντίσει εφτά φορές αυτόν που καθαρίζεται από τη λέπρα. Έπειτα θα τον χαρακτηρίσει καθαρό, και θ’ αφήσει το ζωντανό πουλί να πετάξει στους αγρούς.
8 Αυτός που καθαρίζεται θα πλύνει τα ρούχα του, θα ξυρίσει όλες τις τρίχες του και θα πλυθεί με νερό· τότε θα είναι καθαρός. Έπειτα θα μπορεί να μπει στο στρατόπεδο· αλλά θα μείνει εφτά μέρες έξω από τη σκηνή του.
9 Την έβδομη μέρα θα ξυρίσει πάλι τις τρίχες του κεφαλιού του, τα γένια του, τα φρύδια του και όλες τις υπόλοιπες τρίχες του σώματός του· θα πλύνει τα ρούχα του, θα λούσει το σώμα του με νερό και θα είναι καθαρός.
10 Την όγδοη μέρα θα πάρει δύο αρσενικά αρνιά χωρίς ελάττωμα, μία προβατίνα ενός χρόνου χωρίς ελάττωμα και τρία δέκατα του εφά σιμιγδάλι ζυμωμένο με λάδι, ως αναίμακτη προσφορά, και ένα λογ λάδι…
Λευιτικό 22:4: Όποιος από τους απογόνους του Ααρών είναι λεπρός ή έχει οποιαδήποτε ρεύση, δεν επιτρέπεται να φάει από τις ιερές προσφορές ωσότου καθαριστεί. Το ίδιο και όποιος αγγίξει κάποιον που είναι ακάθαρτος, επειδή ήρθε σ’ επαφή με νεκρό σώμα ή όποιος έπαθε εκσπερμάτωση.
5 Επίσης όποιος άγγιξε κάποιο ερπετό ή έναν ακάθαρτο άνθρωπο και μολύνθηκε.
6 Όποιος είχε τέτοιες επαφές, θα είναι ακάθαρτος ως το βράδυ· δεν επιτρέπεται να φάει από τις ιερές προσφορές, παρά μόνο αφού πλύνει το σώμα του με νερό.
7 Μόλις δύσει ο ήλιος, θα είναι καθαρός και μπορεί να φάει από τις ιερές προσφορές, γιατί αυτές είναι η τροφή του.
8 Δεν επιτρέπεται να φάει ζώο που ψόφησε ή κατασπαράχθηκε, για να μη μολυνθεί απ’ αυτό. Εγώ είμαι ο Κύριος.
9 Οι ιερείς οφείλουν να τηρούν τις άγιες εντολές μου· διαφορετικά, αν τις παρακούσουν, θα αμαρτήσουν και θα πεθάνουν. Εγώ ο Κύριος είμαι που τους αγιάζω. (Το βιβλικό κείμενο είναι από τη νεοελληνική μετάφραση της Βιβλικής Εταιρείας).
Ποιες σκέψεις και τι εντύπωση μας προκαλούν οι βιβλικές αυτές περικοπές; Πριν από οποιαδήποτε άλλη παρατήρηση ας σημειώσουμε πως ενώ οι μεταφράσεις μιλούν για λέπρα, η εβραϊκή λέξη τσαραάτ φαίνεται να σημαίνει κάποια ποικιλία δερματικών ασθενειών. Οι ερμηνευτές λένε πως με βάση τις σημερινές επιστημονικές γνώσεις, δεν φαίνεται εδώ να πρόκειται για τη γνωστή μας λέπρα. Οι Εβδομήκοντα χρησιμοποιούν αρχικά τη λέξη αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα να δει κανείς ποια ασθένεια ονόμαζαν τότε ως ‘λέπρα’. Πάντως, η περικοπή είναι πολύ εντυπωσιακή, ασχέτως τελικά αν πρόκειται για λέπρα ή όχι, και ας δούμε το γιατί.
(1) Καθιστά απόλυτα σαφές πως και οι Ισραηλίτες αρρωσταίνουν και μάλιστα προσβάλλονται από μολυσματικές ασθένειες. Και όχι μόνο οι Ισραηλίτες γενικά, αλλά και οι ιερείς. Ναι, ο Θεός επιτρέπει ο δικός Του λαός και οι δικοί Του ιερείς να αρρωστήσουν από μολυσματικές ασθένειες. Δεν βλέπουμε τον Μωυσή να αντιδρά σε όλες αυτές τις οδηγίες του Θεού και να λέει στον Θεό, «μα μια στιγμή, μου λες τώρα πως μπορεί κάποιος να προσβληθεί από τέτοιες ασθένειες και να αναγκαστεί να βγει έξω από το στρατόπεδο, να απομονωθεί τόσο πολύ, και αν δεν θεραπευθεί, να πεθάνει εκεί απομονωμένος;» Δεν αντιδρά έτσι ο Μωυσής. Ούτε αντιδρά όταν ο Θεός τού λέει, «όποιος από τους απογόνους του Ααρών είναι λεπρός…», που σημαίνει πως κάποιος ιερέας ενδέχεται να καταστεί λεπρός. Το γεγονός ότι ο Θεός επιτρέπει στον λαό Του να αρρωσταίνει και κάποιες φορές να πεθαίνει από την αρρώστια, είναι μια πολύ δύσκολη αλήθεια για μας. Ας είμαστε ειλικρινείς. Η αρρώστια που οδηγεί σε θάνατο είναι μια πραγματικότητα που δυσκολευόμαστε πολύ ν’ αποδεχθούμε.
(2) Παρά το γεγονός ότι ο Θεός επιτρέπει και οι δικοί Του άνθρωποι να αρρωσταίνουν, ας ανοίξουμε τα μάτια μας να δούμε πόσο πολύ νοιάζεται ο Θεός για τους δικούς Του. Μας κάνει, άραγε, εντύπωση πόσο αναλυτική είναι η εξέταση που προστάζει ο Θεός στους ιερείς να κάνουν; Φέρνει στο νου μας τη σημερινή εικόνα ενός πολύ καλού γιατρού, ή μιας πολύ καλής ιατρικής ομάδας, που προσπαθεί να διαγνώσει ακριβώς την ασθένεια. Και σκέπτομαι: Κοίτα εξειδικευμένη γνώση που δίνει ο Θεός στους ιερείς του λαού Του. Εδώ έχουμε έναν μικρό, αριθμητικά, λαό που έχει βγει από την τρανή Αίγυπτο, ταξιδεύει μέσα στην έρημο, δεν έχει ούτε τις γνώσεις, ούτε το χρόνο, ούτε τις δυνατότητες να κάνει επιστήμη, κι όμως ο Θεός, ο μεγάλος Επιστήμων, ο μεγάλος Γιατρός που τα γνωρίζει όλα, θα τους πει αλήθειες, που δεν ξέρω αν η οργανωμένη και ισχυρή Αίγυπτος, με όλη της την επιστήμη, γνώριζε εκείνη την εποχή. Δεν είναι εκπληκτικό αυτό; Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να εννοήσουμε πως η πρόοδος της σημερινής ιατρικής επιστήμης είναι αποτέλεσμα της φώτισης του Θεού και της αγαθότητάς Του προς το ανθρώπινο γένος που μονίμως νοσεί.
(3) Ο Θεός προστατεύει τον λαό Του. Σήμερα ακούμε τη φράση, «να μην διασπαρεί περισσότερο ο ιός στην κοινότητα». Μπορεί ν’ ακούγεται σκληρό αλλά ο Θεός απομονώνει τον ακάθαρτο. Αυτό το κάνει για δύο λόγους. Ο ένας είναι γιατί ο Θεός είναι άγιος, η Σκηνή του Μαρτυρίου είναι αγία, οι λατρευτές του Θεού πρέπει να είναι άγιοι. Η αρρώστια είναι μια εικόνα της αμαρτίας, της πνευματικής και ηθικής αρρώστιας που έχει προσβάλλει όλους μας. Αποτελεί διαρκές μάθημα για την ανθρωπότητα, πως όπως ο άρρωστος χρειάζεται γιατρό, ο αμαρτωλός χρειάζεται Σωτήρα. Αν ο άρρωστος δεν θεραπευθεί, η αρρώστια του θα φέρει συντομότερα τον θάνατο. Αν ο αμαρτωλός δεν σωθεί από τον Χριστό, θα πεθάνει αιωνίως. Αν ο πιστός του Θεού δεν μετανοεί για τις αμαρτίες του, προκαλεί την κρίση του Θεού. Ο Θεός απαιτεί τον καθαρισμό του ακάθαρτου προκειμένου αυτός να Τον λατρεύει στον άγιο τόπο που όρισε.
Πάνω σ’ αυτό το σημείο είναι καλό να προσθέσουμε πως η λέπρα, (όποια τελικά και αν ήταν η ασθένεια αυτή στα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης), κάποιες φορές ήταν το αποτέλεσμα συγκεκριμένης αμαρτίας. Ας θυμηθούμε τη Μαριάμ την αδελφή του Μωυσή που μίλησε εναντίον του Μωυσή. Ο Θεός την έκρινε με λέπρα. Θυμόμαστε τον υπηρέτη του Ηλία, τον Γιεζεί που ο Θεός τον έκρινε με λέπρα ένεκα της αμαρτίας που διέπραξε. Ας θυμηθούμε τον βασιλιά Οζία που ο Θεός τον έκρινε με λέπρα για να την αλαζονεία του.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ο Θεός προστατεύει τους υγιείς του λαού Του. Η μολυσματική ασθένεια θα μολύνει πολλούς. Ο Θεός παίρνει μέτρα. Ας προσέξουμε πως ο Θεός παίρνει μέτρα για να προστατεύσει τους υγιείς. Δεν επεμβαίνει θαυματουργικά ούτε για να εξαφανίσει την ασθένεια ούτε για να προστατεύσει τους υγιείς. Μιλάει και δίνει οδηγίες τι πρέπει να κάνουν. Επαφίεται στους ιερείς αν θα υπακούσουν και θα τιμήσουν τον Θεό και θα προστατέψουν την κοινότητα ή αν προκαλέσουν την κρίση του Θεού επάνω τους και επιτρέψουν την αρρώστια να μολύνει τους πάντες.
Ας δούμε εδώ ακριβέστερα τι συνέβη με τον βασιλιά Οζία στο Β΄ Χρονικών 26:16-21:
16 Αλλά, αφού κραταιώθηκε, υψώθηκε η καρδιά του σε διαφθορά· και ασέβησε στον Κύριο τον Θεό του, και μπήκε στον ναό του Κυρίου για να θυμιάσει επάνω στο θυσιαστήριο του θυμιάματος.
17 Και ο ιερέας Αζαρίας μπήκε μέσα πίσω απ’ αυτόν, και μαζί του 80 ιερείς του Κυρίου, δυνατοί άνδρες·
18 και αντιστάθηκαν στον βασιλιά Οζία, και του είπαν: Οζία, δεν ανήκει σε σένα να θυμιάσεις στον Κύριο, αλλά στους ιερείς, τους γιους του Ααρών, τους καθιερωμένους να θυμιάζουν· βγες έξω από το θυσιαστήριο επειδή ασέβησες κι αυτό δεν θα είναι για δόξα σε σένα από τον Κύριο τον Θεό.
19 Και ο Οζίας, έχοντας στο χέρι του ένα θυμιατήρι για να θυμιάσει, θύμωσε· κι ενώ θύμωσε ενάντια στους ιερείς, η λέπρα ξεπρόβαλε στο μέτωπό του, μπροστά στους ιερείς, μέσα στον οίκο τού Κυρίου, κοντά στο θυσιαστήριο του θυμιάματος.
20 Και ο Αζαρίας, ο πρώτος ιερέας, τον κοίταξε, και όλοι οι ιερείς, και να, ήταν λεπρός στο μέτωπό του· και βιάστηκαν να τον βγάλουν από εκεί· κι αυτός ο ίδιος βιάστηκε να βγει, επειδή τον πάταξε ο Κύριος.
21 Και ο Οζίας, ο βασιλιάς, ήταν λεπρός μέχρι την ημέρα του θανάτου του· και κατοικούσε σε ξεχωρισμένο σπίτι, λεπρός, επειδή αποκόπηκε από τον οίκο τού Κυρίου. (μετάφραση Σπ. Φίλου)
Καθώς είπαμε αυτά, ας θυμηθούμε κάτι σχετικό που είπε ο ίδιος ο Χριστός:
Λουκάς 4:24: Σας διαβεβαιώνω ότι κανένας προφήτης δεν είναι δεκτός στην πατρίδα του.
25 Και με βάση την αλήθεια σας λέω: Πολλές χήρες υπήρχαν στον Ισραήλ κατά τις ημέρες του Ηλία, όταν ο ουρανός κλείστηκε για τρία χρόνια και έξι μήνες, κατά την εποχή που έγινε μεγάλη πείνα σε ολόκληρη τη γη·
26 και ο Ηλίας δεν στάλθηκε λόγος σε καμιά από αυτές, παρά μονάχα στα Σαρεπτά της Σιδώνας προς μια χήρα γυναίκα.
27 Και πολλοί λεπροί υπήρχαν κατά την εποχή του προφήτη Ελισσαιέ στον Ισραήλ, και κανένας από αυτούς δεν καθαρίστηκε, παρά μονάχα ο Νεεμάν ο Σύριος.
28 Και όλοι μέσα στη συναγωγή γέμισαν με θυμό ακούγοντας αυτά.
29 Και αφού σηκώθηκαν, τον έβγαλαν έξω από την πόλη· και τον έφεραν μέχρι την άκρη του βουνού, επάνω στο οποίο ήταν κτισμένη η πόλη, για να τον ρίξουν στον γκρεμό.
Αυτά έγιναν επειδή ο Χριστός τους μίλησε για την κρίση του Θεού πάνω στον λαό Του.
Ας έρθουμε τώρα να δούμε τι σημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι ο Χριστός, ο Μεσσίας δηλαδή, έχει έρθει μεταξύ μας.
Ματθαίος 11:4: «… Πηγαίνετε και αναγγείλατε στον Ιωάννη, όσα ακούτε και βλέπετε· 5 τυφλοί ξαναβλέπουν και χωλοί περπατούν· λεπροί καθαρίζονται και κουφοί ακούν· νεκροί ανασταίνονται και φτωχοί ευαγγελίζονται. 6 Και μακάριος είναι όποιος δεν σκανδαλιστεί με μένα.»
Ο Χριστός λέει την τελευταία φράση επειδή ο Ιωάννης ο Βαπτιστής βρίσκεται στη φυλακή αδίκως, και ο Χριστός που γιατρεύει τυφλούς και χωλούς και λεπρούς και κουφούς και ανασταίνει νεκρούς, δεν θα τον ελευθερώσει. Ο Ιωάννης θα πεθάνει στη φυλακή αν και ο Μεσσίας είναι εδώ!
Ματθαίος 8: 1 ΚΑΙ όταν κατέβηκε από το βουνό, τον ακολούθησαν πολλά πλήθη. 2 Και ξάφνου, ένας λεπρός, καθώς ήρθε, τον προσκυνούσε, λέγοντας: Κύριε, αν θέλεις, μπορείς να με καθαρίσεις. 3 Και ο Ιησούς, απλώνοντας το χέρι, τον άγγιξε, λέγοντας: Θέλω, να καθαριστείς. Κι αμέσως η λέπρα του καθαρίστηκε. 4 Και ο Ιησούς λέει σ’ αυτόν: Πρόσεχε μην το πεις σε κανέναν· αλλά, πήγαινε, δείξε τον εαυτό σου στον ιερέα, και πρόσφερε το δώρο, που ο Μωυσής πρόσταξε, για μαρτυρία σ’ αυτούς.
Ο Χριστός άγγιξε τον λεπρό. Αυτό σημαίνει πως ο Χριστός έγινε ακάθαρτος σύμφωνα με τον μωσαϊκό Νόμο. Είναι εδώ που η αγάπη του Χριστού αγγίζει τα κατάβαθα της ανθρώπινης ψυχής.
Είναι αξιοσημείωτη η παρακάτω ιστορική αναφορά από τη ζωή του Λουθήρου2:
Τον Αύγουστο του 1527 μ.Χ. στη Βιττεμβέργη εμφανίστηκε μια αναβίωση της επιδημίας του “μαύρου θανάτου” ή αλλιώς της “μαύρης” ή “βουβωνικής πανώλης”. Η γυναίκα του Λουθήρου, Καταρίνα φον Μπόρα, ήταν έγκυος. Αυτό όμως δεν τους εμπόδισε να μείνουν και να υπηρετήσουν όσους είχαν ανάγκη. Ποια ήταν η ποιμαντική συμβουλή του; Αξίζει να την διαβάσουμε και να την ακολουθούμε.
“Θα ζητήσω από τον Θεό να μας προστατέψει με το έλεός του. Μετά θα απολυμάνω, θα καθαρίσω τον αέρα, θα βοηθήσω ανθρώπους να πάρουν το φάρμακό τους και θα πάρω κι εγώ το δικό μου. Θα αποφύγω τόπους και πρόσωπα όπου η παρουσία μου δεν είναι απαραίτητη, ώστε να μην μολυνθώ κι ενδεχομένως να κάνω κακό και να μολύνω άλλους, κι έτσι να προκαλέσω τον θάνατό τους ως αποτέλεσμα της αμέλειάς μου. Αν ο Θεός θέλει να με πάρει κοντά του, θα με βρει σίγουρα, και έχω κάνει αυτό που ανέμενε από μένα κι επομένως δεν ευθύνομαι ούτε για τον δικό μου θάνατο ούτε τον θάνατο άλλων. Αν παρ’ όλα αυτά ο γείτονάς μου με έχει ανάγκη, δεν θα αποφύγω τόπο ή πρόσωπο, θα πάω ελεύθερα όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Βλέπετε αυτή είναι μια τέτοιου είδους θεοσεβούμενη πίστη, γιατί δεν είναι ούτε εγωιστικά συντηρητική ούτε τολμηρά απερίσκεπτη, και δεν πειράζει τον Θεό.”
Συνεχίζουμε να εμπιστευόμαστε τον Θεό, να επικαλούμαστε το έλεός Του και την επέμβασή Του για την καταπολέμηση του ιού, να προσευχόμαστε για τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό, να βοηθάμε όσους έχουν ανάγκη και να προσέχουμε. Τηρούμε τα μέτρα που ο Θεός παίρνει για την ασφάλειά μας. Ο Θεός ας είναι μαζί μας.
Υποσημειώσεις
2. https://aeee.gr/praktikes-symvoules-apo-ton-louthiro-tin-ora-mias-pandimias/
Δημήτρης Γαντές
Πρεσβύτερος της Ε.Ε.Ε. Κομοτηνής