1. Είναι το έμβρυο τμήμα του γυναικείου σώματος;
Μεταξύ άλλων, ο φιλόσοφος Mortimer Adler έχει ισχυριστεί ότι το έμβρυο είναι«ένα τμήμα του σώματος της μητέρας του όπως ακριβώς το χέρι ή το πόδι κάποιου είναι τμήμα του ζωντανού οργανισμού. Η απόφαση του ατόμου ν’ ακρωτηριάσει το χέρι ή το πόδι του εμπίπτει στο χώρο της ιδιωτικότητας – η ελευθερία να πράξει κάποιος όπως θέλει σε όλα τα ζητήματα που δεν πληγώνουν άλλους ή τη δημόσια ευημερία.» (Mortimer J. Adler, Haves Without Have-Nots: Essays for the 21st Century on Democracy and Socialism (New York: MacMillan,1991, 210) Να τι έχουμε να παρατηρήσουμε σ’ αυτόν τον ισχυρισμό.
(α) Κάθε τμήμα του ανθρώπινου σώματος χαρακτηρίζεται από τον γενετικό κώδικα του σώματος. Το έμβρυο έχει διαφορετικό γενετικό κώδικα από αυτόν της μητέρας του. Συχνά το έμβρυο έχει άλλη ομάδα αίματος από αυτήν της μητέρας του.
(β) Θα πρέπει να δεχθούμε ότι αν η έγκυος γυναίκα δεν κυοφορεί έναν νέο άνθρωπο τότε συμβαίνει κάτι το πολύ μυστηριώδες, καθώς βρίσκεται να διαθέτει δύο κεφάλια, τέσσερα χέρια, τέσσερα αυτιά, δύο εγκεφάλους, δύο μυοσκελετικά συστήματα … και πιθανόν ανδρικά γεννητικά όργανα!
(γ) Είναι ενδεχόμενο το έμβρυο να γεννηθεί και η μητέρα να πεθάνει αλλά και το αντίθετο, το έμβρυο να πεθάνει ενώ η μητέρα συνεχίζει να ζει. Αυτό δείχνει σαφώς πως πρόκειται για δύο οργανισμούς, δύο ανθρώπους, γιατί όταν πεθαίνει ένας άνθρωπος πεθαίνουν όλα τα τμήματα του σώματός του.
(δ) Στις εγχειρήσεις που γίνονται προ τοκετού, κι ενώ το έμβρυο είναι πάντοτε εξαρτώμενο από την μητέρα του μέσω του ομφάλιου λώρου, είναι δυνατό να μετακινηθεί, να του δοθεί αναισθησία, να εγχειριστεί και να επανατοποθετηθεί στη θέση του. Το έμβρυο αποκαλείται «ασθενής» και έχει τον δικό του ιατρικό φάκελο με τα τελείως μοναδικά του στοιχεία και χαρακτηριστικά.
(ε) Πώς γίνεται να υποστηρίζει ο Adler πως η ατομική ελευθερία της γυναίκας-μητέρας «δεν πληγώνει άλλους ή τη δημόσια ευημερία» όταν ένας άνθρωπος δολοφονείται; Ή δεν πρόκειται για δολοφονία από τη στιγμή που γίνεται με πρόθεση; Δεν αφαιρείται σκόπιμα μια ανθρώπινη ζωή; Τι θα ερχόταν στον κόσμο αν ολοκληρωνόταν η κυοφορία και ο τοκετός; Είναι νόμιμη και ηθική μια ανθρώπινη κοινωνία που έτσι εύκολα αφαιρεί τη ζωή των πλέον ανυπεράσπιστων ανθρώπων; Το φαινόμενο της έκτρωσης αποκαλύπτει κραυγαλέα τη λογική σύγχυση και ηθική ακαταστασία που χαρακτηρίζει τις ανθρώπινες κοινωνίες. Ο Θεός σχεδίασε και φρόντισε να διαμορφώνεται μια νέα ανθρώπινη ύπαρξη στο σώμα της μητέρας του. Αυτή η μητέρα που, περισσότερο από κάθε άλλον άνθρωπο, διαθέτει στοργή και δένεται ψυχικά με το παιδί της, γίνεται ο δολοφόνος του ένεκα απαράδεκτων ιδεών και πρακτικών που οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν υιοθετήσει!
Το 1999 έγινε παγκοσμίως γνωστό το ακόλουθο περιστατικό. ‘Eνα έμβρυο, που ονομάστηκε Samuel Armas, εγχειρίστηκε λόγω δισχιδούς ράχης (spina bifida). Η φωτογραφία του στο περιοδικό Life αιχμαλώτισε την προσοχή του κόσμου. Ο χειρούργος έκλεινε την τομή και το έμβρυο, ο Σαμουήλ, έσπρωξε το χέρι του έξω από την μήτρα κι έπιασε το δάκτυλο του χειρούργου. Ο φωτορεπόρτερ Michael Clancy κατέγραψε την εκπληκτική στιγμή και ομολόγησε, «έπαθα σοκ για δύο ώρες μετά την εγχείριση… Τώρα ξέρω πως η έκτρωση είναι λάθος – είναι απολύτως λάθος.» Ήταν αυτό το γεγονός η αιτία της μεταστροφής του στην άποψή του για τις εκτρώσεις. Ο Σαμουήλ επανατοποθετήθηκε στη μήτρα και γεννήθηκε τέσσερις μήνες μετά. Στ’ αλήθεια, αυτό το χέρι κι αυτό το δάχτυλο δεν ανήκε σ’ έναν άνθρωπο; Ήταν μια απόφυση του γυναικείου σώματος; Υπάρχει σοβαρότητα στον ισχυρισμό ότι επιτρέπεται ν’ αφαιρεθεί η ζωή αυτού του εμβρύου – ο εν προκειμένω ασθενής – κατά τη διάρκεια των επόμενων τεσσάρων μηνών, πριν τον τοκετό, με την αιτιολογία ότι αποτελεί ένα τμήμα του γυναικείου σώματος που η γυναίκα επιθυμεί ν’ αφαιρέσει;
Πιστεύουμε ότι η μόνη λογική αλλά και ηθική τοποθέτηση είναι ότι η μητέρα «φιλοξενεί» στο σώμα της μια νέα ζωή, έναν καινούριο άνθρωπο. Πρόκειται για πολύ σοφό θεϊκό σχεδιασμό που με τον καλύτερο δυνατό τρόπο εξασφαλίζει την πλήρη ανάπτυξη αυτού του νέου ανθρώπου αλλά και δένει ψυχικά μητέρα και παιδί μ’ έναν ιδιαίτερο, μοναδικό τρόπο.
2. ‘Eχουμε ή όχι το δικαίωμα ν’ αποφασίζουμε τι θα κάνουμε με το σώμα μας;
Αυτό είναι το ερώτημα που κυρίως απασχολεί κάθε έγκυο γυναίκα. Οι υποστηρικτές της έκτρωσης ισχυρίζονται πως ναι, η κάθε γυναίκα έχει το δικαίωμα ν’ αποφασίζει τι θα κάνει με το σώμα της. Η ειρωνεία σ’ αυτόν τον ισχυρισμό βρίσκεται στο γεγονός ότι κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες κυοφορούμενα κορίτσια στην Ελλάδα – αυριανές-εν δυνάμει γυναίκες – ή τα εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο, δεν έχουν αυτό το δικαίωμα διότι δεν θα τους επιτραπεί να γεννηθούν για να ζήσουν ως άνθρωποι, ένεκα του δικαιώματος της μητέρας τους να τα σκοτώσει! Πλέον αυτού, όλοι γνωρίζουμε ότι δεν έχουμε δικαίωμα να χρησιμοποιήσουμε τα χέρια μας, τα πόδια μας και γενικότερα το σώμα μας για να βλάψουμε άλλους, να τους τραυματίσουμε, να τους σκοτώσουμε. Δεν έχουμε το δικαίωμα να βιάσουμε σεξουαλικά έναν άλλον άνθρωπο. Ναι, δεν έχουμε το δικαίωμα να κάνουμε ό,τι θέλουμε με το σώμα μας. Η ανθρώπινη ζωή είναι ιερή, είναι δώρο από τον Θεό και κανένας μας δεν επιτρέπεται να την αφαιρεί ή να την βλάπτει. Η αλήθεια είναι ότι εγώ διαχειρίζομαι το σώμα μου, εγώ αποφασίζω γι’ αυτό, έχω την ελευθερία και τη δυνατότητα να κάνω διάφορες επιλογές αλλά καλούμαι να ενεργήσω με τρόπο που εκφράζει σεβασμό στον Θεό και στον συνάνθρωπο. Σε κάθε ευνομούμενη πολιτεία οι άνθρωποι έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η σημαντικότερη υποχρέωση είναι να σέβομαι κάθε ανθρώπινη ύπαρξη ως ιερή. Είναι ο Θεός που δημιούργησε την ανθρώπινη ζωή, δεν είμαι εγώ, δεν είσαι εσύ. Ως άνθρωποι παίρνουμε πολλές αποφάσεις στη ζωή μας αλλά αυτό από μόνο του δεν σημαίνει ότι πρόκειται για σωστές ή καλές αποφάσεις. Κάποιες είναι παράλογες ή παράνομες ή ανήθικες και επιζήμιες. Ναι, είμαστε ελεύθεροι ν’ αποφασίζουμε για το σώμα μας αλλά δεν έχουμε το δικαίωμα να ζούμε σε βάρος των συνανθρώπων μας και ιδίως ν’ αφαιρούμε τη ζωή των πλέον αδύναμων και αθώων. Το ότι μια γυναίκα είναι ελεύθερη να προβεί σε έκτρωση δεν σημαίνει ότι χρειάζεται ή ωφελεί να το πράξει. Όταν δηλώνουμε ότι ένας άνδρας δεν έχει το δικαίωμα να βιάσει μια γυναίκα ή ένα παιδί, δεν στρεφόμαστε ενάντια στην ελευθερία του ανθρώπου· στρεφόμαστε ενάντια σε κάτι κακό και δεν είμαστε στενοκέφαλοι ούτε εκτός εποχής όταν έτσι σκεπτόμαστε και ενεργούμε. Το δίλημμα δεν είναι το κατά πόσο μια γυναίκα είναι ελεύθερη να επιλέξει τι θα κάνει με το σώμα της αλλά το αν έχει δικαίωμα ν’ αφαιρέσει τη ζωή ενός νέου ανθρώπου· με άλλα λόγια, να πράξει κάτι πολύ κακό. Συνεπώς πρόκειται για ψευτοδίλημμα όταν ταυτίζουμε την έννοια της ελευθερίας με μια συγκεκριμένη κακή πράξη.
Κανένας λογικός άνθρωπος, αν ρωτιόταν για το αν θα ήταν καλό να έχει σκοτωθεί όντας κάποτε στη μήτρα της μητέρας του ή να έχει βιασθεί σεξουαλικά ως παιδί ή να έχει αναγκαστεί ως παιδί να εξαρτηθεί από ουσίες, δεν θα απαντούσε καταφατικά. Πώς γίνεται αυτός ο ίδιος ο άνθρωπος ν’ αποδέχεται ή να συστήνει την έκτρωση ενός άλλου ανθρώπου; Η λογική ασυνέπεια εδώ δείχνει συνειδησιακή παθολογία. Αυτήν την παθολογία η Αγία Γραφή την ονομάζει αμαρτία.